| Kıssasında bel fıtığı yahut diğer sebebe bağlı bel rahatsızlığı bulunan bir hasta ister operasyon geçirmiş, isterse geçirmemiş olsun, günlük hayatında yapması ve yapmaması gereken hareketleri bilmek zorundadır.
Aslında bu 100 öğüt insanlara şimdi ilkokul sıralarındayken eğitimin bir kesimi olarak verilmeli ve hastalıktan korunmaları sağlanmalıdır. Kollayıcı hekimlik hem daha ekonomik hem de aktif ve kolaydır. Aklın yolu birdir ve beşere olan hürmetimiz da bunu gerektirir. |
|
|
|||
|
|
|
||
 Cisimleri bir yerden diğer bir yere taşırken belinizin eğik değil de dik durumda olmasına dikkat ediniz. |
 Rastgele bir yükü taşımanız gerekirse yükü bedeninize simetrik olarak paylaştırdıktan sonra taşıyınız. |
||
|
|
|||
|
|
|
||
 Ağır bir yükü kaldırmayı denemeyiniz. Kaldırmak zorundaysanız diğerlerinden yardım isteyiniz. |
 Hafif dahi olsa yerden bir cismi alırken dizlerinizi kırınız ve çömelerek alınız. Belden eğilmeyiniz. Yükü belinizle değil, bacaklarınızla kaldırınız. |
||
 |
|||
|
|
|
||
 Bir eşyayı alırken ona gerçek uzanmayınız, yanına güzelce yaklaşınız ve o denli alınız. Bir cismi yerden alırken de evvel onu vücudunuza hakikat yaklaştırıp sonra yükseltiniz. |
 Bir eşyayı taşırken de onu gövdenize yakın tutunuz. Taşınacak eşya bedeninize ne kadar yakın olursa omurganıza binen yük o kadar azalacaktır. |
||
|
|||
|
|
|
||
 İki kişi iseniz ve bir eşyayı iki ucundan tutarak taşımanız gerekiyorsa, birbirinize haber vermeksizin eşyanın bir ucunu asla bırakmayınız. |
 Bir cismi kaldırmadan evvel onun ne derecede ağır olduğunu kestirim etmeye çalışınız, ondan sonra yaklaşınız. Kaldırma sürecine geçmeden evvel cismi yavaşça yoklayarak bir defa de test ediniz ve tartısı hakkında tam bir fikir edindikten sonra kaldırınız. |
||
|
|||
|
|
|
||
 Cisimleri vücudunuzla değil de evvel beyninizle kaldırdığınızı unutmayınız. Bunun için ağır bir yükü kesinlikle kaldırmanız gerekiyorsa, haltercilerin yaptığı üzere çok düzgün konsantre olunuz. Kaldırırken yavaş ve temkinli hareket ediniz, ani hareketlerden kaçınınız. Adalelerinize ani yük bindirmeyiniz. Kaldırma esnasında karın kaslarınızı kasarak bütün kas kümelerinizi tıpkı anda çalıştırınız. Karın ve sırt adalelerinizin kasılması omurganızı takviyeler. |
 Ağır bir yükü belinizden daha yükseğe kaldırmayınız. Hele bu yükü başınızdan üst kaldırmayı denerseniz tam bir felâket olabilir. |
|
|
|
|
 Ayakta iken belinizi sağa yahut sola hakikat rotasyon yaptırıp eğilerek yerden birşey almayınız |
 Yük elinizde iken dönmeniz gerekiyorsa belinizle değil, ayaklarınızın yerini değiştirerek dönünüz. |
|
|
||
YANLIŞ HAKİKAT |
|
|
 Beliniz geriye hakikat eğilmiş vaziyetteyken sırtınıza yük yüklemeyiniz. Kesinlikle yüklemeniz gerekiyorsa dizleriniz biraz kırılmalı ve bedeniniz öne gerçek hafif eğik olmalıdır. |
 Ağır bir cismi bir yerden bir yere çekerek yahut iterek tek başınıza götürmeyiniz. Bu türlü bir işi kesinlikle yapmanız gerekiyorsa çekmek yerine dizlerinizi hafif bükerek itmeyi tercih ediniz. |
|
|
||
|
|
|
|
 Bir cismi taşırken ayaklarınız yere sağlam basmalıdır. Her iki ayağınız ortasındaki ara yaklaşık omuz genişliğinde olmalı ve ayak uçlarınız dışa bakmalıdır. |
 Sandalye yahut koltukta otururken dik bir konumda olmaya uğraş ediniz ve bunu alışkanlık haline getiriniz. Bu esnada diz eklemlerinizin kalça eklemlerinden daha yüksekte bulunmasında, ayak tabanlarının yere temas ederken düz pozisyonda olmasında ve yere rahatça basmasında fayda vardır. Otururken vakit zaman durum değiştirmeniz düzgün olur. |
|
|
||
|
|
|
|
 Yumuşak, alçak ve derin koltuklarda oturmayınız. Stabil olmayan bozuk koltukların ve yumuşak iskemlelerin belinizi tehdit ettiğini unutmayınız. Kol konacak yeri olan, arkalığı en az omuz hizasına kadar uzanan ve belinizi destekleyen sandalye ve koltukları tercih ediniz. |
 Sandalyede otururken ayaklarınızın altına bir basamak çekerseniz daha rahat edersiniz. |
|
|
||
YANLIŞ HAKİKAT |
|
|
 Dişlerinizi fırçalarken ya da elinizi yüzünüzü yıkarken lavaboya gerçek eğilmeyiniz, belinizi olabildiğince dik tutmaya uğraş ediniz. Bu yüzden konutunuzdaki lavaboların mümkünse biraz daha yüksekçe yapılmasını sağlayınız. |
 Hergün ez az 15 dakika yürüyünüz. Yürüme arasını giderek artırınız. Bu esnada ağrınız çoğalıyorsa hekiminize bildiriniz. |
|
|
|
|
 Bir kere bel rahatsızlığı geçirmiş ve iyileşmişseniz, uzman tabibin size vereceği antrenmanları aksatmadan yapınız. Zira nizamlı idman yapanlarda ağrının tekrarlaması daha seyrek görülmektedir. Kronik ağrısı olan hastalar hafif ağrılı devirde bile idmanlardan yararlanırlar. |
 Sağlıklı olsanız bile her gün kaslarınızı güçlendirici antrenmanlar ve nizamlı spor yapınız. Karın, sırt ve kalça adalelerinin bedenin alışılmış korsesi olduğunu unutmayınız. Yüzmeye değer veriniz, yürümeyi ihmal etmeyiniz. |
|
|
||
|
|
|
|
 Antrenmanları, altında sunta yahut tahta bulunan halı yahut battaniye üzere sert bir taban üzerinde yapınız. |
 İdman hareketlerinin sayısını gün geçtikçe yavaş yavaş artırınız. Başlangıçta aşırılığa kaçmayınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Spor yahut idman yaparken ani ve zorlayıcı hareketlerden kaçınınız. |
 Spor yahut antrenmana başlamadan evvel kesinlikle ısınma hareketleri yapınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Antrenman sonrasında şiddetli ve 15 dakikadan fazla süren bir rahatsızlık ortaya çıkarsa uzman doktora danışınız. Bir saati geçen rahatsızlık kelam konusu ise o hareketi yapmayınız. |
 Günlük yaşantınızda ani hareketlerden sakınınız. Bilhassa yataktan yahut koltuktan kalkarken ani hareket yapmayınız. . |
|
|
||
|
|
|
|
 Sandalyeden kalkarken bir ayağınız başkasının önünde olmalı, bacak kaslarınız ve kollarınızın yardımıyla kendinizi üste hakikat iterken sırtınız dik konumda bulunmalıdır. |
 Yüksek iskemlelerde yahut gibisi yüksek yerlerde oturmak bele binen yükü artırır. Bundan kaçınınız. |
|
|
|
|
 Televizyon seyrederken yahut rastgele bir gösteriyi izlerken koltukta sırtınızı kamburlaştırmak rahatsızlıklara yol açar. |
 Hergün beyaz peynir yahut bir tabak yoğurt yemeyi ya da bir bardak az yağlı süt içmeyi âdet haline getiriniz. Güneş ışığından gereğince istifade ediniz. |
|
|
|
||
|
|
|
|
 Beden yükünüzü daima denetim altında tutunuz. Alınan her fazla kilo bedeniniz ve beliniz için ek yük oluşturur. Ayrıyeten karın bölgesi yağlarınız cisimleri gövdenize yakın tutarak taşımanızı da pürüzler. Bu durumun belin biyomekaniğini olumsuz tarafta etkilediğini unutmayınız.Kilonuz fazla ise ve bir türlü veremiyorsanız, uzman hekim ve diyetisyene müracaatınız. Gerekirse psikologdan da yardım isteyerek kararlı bir formda kilolarınızı veriniz. |
 Uzman tabibe müracaattan bel korsesi kullanmayınız. Çelik balenli korselerin uzun vadede bel ve karın adalelerini zayıf bırakacağını unutmayınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Kesin teşhis konulup bel ağrısı ve/veya bacak ağrısının nedeni anlaşılmadan belinizi asla çektirmeyiniz ve maniplasyon (el ile müdahale) yaptırmayınız. Bunun bazen felce kadar giden sonuçlara yol açtığını unutmayınız. |
 Hüzün ve gerilimin bel sağlınızı da olumsuz istikamette etkilediğini bilerek ruh sıhhatinize itina şovunuz. Ailevî, toplumsal yahut iş hayatınızla ilgili sorunlarınızı çözmek için gerekirse ilgili hekim ve şahıslardan yardım isteyerek esaslı bir tahlile gidiniz. Gereği halinde bulunduğunuz ortamı süreksiz de olsa değiştiriniz yahut tatile çıkınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Yaptığınız işi seviniz. Gerilim altında çalışan ve işyerinde mutsuz olan şahıslarda bel rahatsızlıkları daha sık görülür. Bu nedenle meslek seçimi konusuna şimdi hayatın başındayken gereken ehemmiyeti veriniz. |
 İnsan günlük yaşantısında gerginlikten kurtulmanın yollarını bilmelidir. Bu, çeşitli kültürlere mensup bireylerde farklı biçimlerde gerçekleştirilebilir. Birtakımı yoga, bir oburu meditasyon yapabilirken; semavî dinlere mensup şahıslar ise kozmostaki hayranlık uyandıran muazzam nizamı, eşsiz sanatı, şahane yaratılışı düşünerek tefekküre dalabilirler. Gözlerini kapatarak milyarlarca yıldızdan oluşan galaksileri, süpernovaları, karadelikleri zihinlerinin derinliklerindetemaşa edebilirler. Bu halde geçirilecek dakikalar nitekim çok rahatlatıcı olabilir. Bunlardan öbür hafif sporlar, sırt üstü yatarak dinlenen hoş bir müzik, zevkle kitap okuma, çeşitli sanat kollarıyla meşguliyet, yorucu olmayan değişik hobiler, banyo almak, masaj, jakuzi, sauna, nizamlı yapılan hafif idmanlar ve bireye nazaran değişen daha pekçok uğraş gerginliği azaltarak bel sıhhatinize olumlu katkıda bulunabilir. |
|
|
||
|
|
|
|
 Uzun topuklu yahut topuksuz ayakkabı giymeyiniz. Ayakkabınızın topukları olağan, ökçeleri yumuşak olsun. Orta topuk ayakkabılara alıştığınızda bunu mümkün mertebe değiştirmeyiniz. |
 Sandalye yahut koltuğa oturmak için kendinizi oturağınızın üstüne güya düşüyormuş üzere apansız bırakmayınız. Yavaş yavaş, denetimli olarak oturma konumuna geçiniz. |
|
|
|
|
|
|
 Sandalye yahut koltukta otururken, bir cismi (hafif dahi olsa) öne yanlışsız eğilerek yerden almayınız. |
 Belinizin ağrıdığı devirlerde alafranga tuvaletleri tercih etmelisiniz. Tuvalete otururken en azından tek elinizi takviye olarak kullanmalısınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Tuvalet gereksiniminizi giderirken oturur durumda öne gerçek eğilmeyiniz. Ağrılı periyotta alafranga tuvalette aykırı oturmanız bu açıdan fayda sağlayabilir. |
 Mutlak sert yatak istirahatinde iken ayaklarınızın altına birkaç minder koyarak yükseltmeniz daha yeterli olacaktır. Yastığınızın alçak olmasında fayda vardır. Sırt üstü konumda yorulursanız yan yatabilirsiniz. İstirahat mühletince mecbur kalmadıkça yataktan çıkmayınız. Bu esnada yemeklerinizi yatarak yiyebilirsiniz. İbadetlerinizi yatakta yerine getirebilirsiniz. Yalnızca tuvalet gereksiniminiz için mecburî olarak kalkıp sonra tekrar yatabilirsiniz. |
|
|
|
||
|
|
|
|
 Yan yatışta kalça ve dizlerinizden çekerek bacaklarınızı toplar ve ana rahmindeki cenin üzere kıvrılarak durursanız rahat edersiniz. İki bacağınızın ortasına yumuşak bir yastık koymanız da âlâ olur.. |
 Hekiminiz mutlak yatak istirahati vermişse tavsiyesine uyunuz. Bu tedavi esnasında ağrınız artıyor, durumunuz berbata gidiyorsa hekiminize bildiriniz. Birkaç gün içinde iyileşirseniz yeniden hekiminizi haberdar ediniz. Uzman hekim hastanın tedaviye vereceği yanıta nazaran bu süreyi artırıp azaltabilir. Aslında birinci birkaç gün sonrasında hastalığın genel seyri kendisini aşikâr eder. Prensip olarak hasta becerebildiği anda olağan yaşantısına dönmelidir. Kriter hayat kalitesidir. Gereksiz uzamış yatak istirahati yanlışsız değildir. |
|
|
||
|
|
|
|
 Yorgunluğa bağlı olarak beliniz ağrıyorsa adabına uygun yapılan 10 – 15 dakikalık istirahat en düzgün ilaçtır. Tam rahatlamak ve gevşemek için ayaklarınızı sandalyeyle yükseltirken boynunuzun altına da küçük bir yastık koyabilirsiniz.. |
 Sırt üstü yatarken yüksek yastık kullanmayınız |
|
|
|
||
|
|
|
|
 Yatağınız bel hizasından itibaren kırılabiliyorsa 45 derecelik bir açı oluşturacak usulde ayarlayarak sırtınızı dayar ve dinlenebilirsiniz. Bu türlü bir yatağınız yoksa iskemleyi devirerek arkalığın üzerine yastık koyup birebir halde dinlenebilirsiniz. |
 Bacaklarınız düz durumdayken, ayakta dimdik uzun mühlet hareketsiz kalmayınız. Münavebeli olarak bir ayağınızı öne hakikat uzatıp durum değiştiriniz yahut yürüyünüz.. |
|
|
|
|
 Balkondan uzanarak halı yahut kilim silkelemeyiniz. Buna misal bir işi kesinlikle yapmanız gerekiyorsa hiç değilse ileriye yanlışsız uzanmamaya uğraş ediniz |
 Daha evvel bel rahatsızlığı geçirmişseniz, güreş, boks, judo, futbol, basketbol üzere çaba sporlarından ve halter, jimnastik, golf, tenis üzere uğraşlardan uzak durunuz. Bunların yerine yürüme ve yüzme üzere sporları tercih ediniz. Beli fazla eğmeden bisiklete binmek de yararlıdır. |
|
|
||
|
|
|
 Çocuklarınız süratli gelişsinler diye onlara çok idman yahut gereğinden fazla spor yaptırmayınız. |
 Çocuklarınız oturarak ders çalışırken öne yahut yana eğik durmamaları konusunda onları sık sık ikazınız. Masada uzun müddet çalışması gereken şahısların öne eğilmemeleri için çalışma yüzeyinin bir ölçü eğimli olmasında fayda vardır. Masanızın altına da ayak dinlendirme basamağı koyunuz. |
|
|
||
|
|
|
|
 Raflardan kitap yahut rastgele bir eşyayı alırken evvel ayağınızın altına yükseltici birşey koyunuz ve o eşyanın hizasına yükseldikten sonra alınız. |
 Çamaşır asarken üste gerçek uzanarak belinizi germeyiniz. İpin düzeyini boyunuza nazaran ayarlayınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Ayakkabınızı bağlamanız yahut misal bir hareket yapmanız gerekiyorsa, çömelerek yahut yüksekçe bir cismin üstüne basarak yapınız. |
 Yataktan kalkarken evvel tam yan dönünüz, daha sonra ellerinizle yandan dayanak alarak oturur konuma geçiniz ve o denli kalkınız. Alttaki fotoğrafta görüldüğü üzere kalkmak yanlıştır. Yatmak için ise evvel yatak kenarına oturunuz ve bacaklarınızı üste çekerken gövdenizi yatağa uzatınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Araba kullanırken koltuğunuz sert olsun, geriye dayandığınızda koltuk belinizi desteklesin ve adeta kavrasın. Uzun yola çıkarken de belinizi ince bir yastıkla destekleyiniz. |
 Arabaya bindiğinizde koltuğunuzu pedallara yakın olacak halde ayarlayınız. Dizlerinizin de kalçanızın biraz üstünde durmasını sağlayınız. Aksi halde beliniz rahat etmez. |
|
|
|
|
 Uzun mühlet araç kullanmayınız. Şayet önünüzde katedilecek çok uzun bir yol varsa sık sık mola vermeyi ve bu esnada biraz yürümeyi tercih ediniz. |
 Otomobilinizin bagajını boşaltırken de eşyaları öne, ileriye yanlışsız uzanarak almayınız. Evvel bir ayağınızı tamponun üzerine koyunuz, sonra belinizi fazla eğmeden bagajı boşaltınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 Çocuklarınız okula giderken çantalarında mümkün mertebe az yük taşıtmaya çalışınız. Bunun için yalnızca o günkü dersleri ilgilendiren kitap ve ders gereçlerini yanlarına almaları konusunda onları eğitiniz. |
 Ütü yaparken tek ayağınızın altına 15-20 santimetre yükseklikte bir cisim koyarak yavaşça yükseltiniz, belinizin rahatladığını göreceksiniz. Bir mühlet sonra basamağın üzerine öbür ayağınızı koyunuz. |
|
|
|
|
|
|
|
|
 Elektrikli süpürgeyle yahut paspasla yerleri temizlerken öne hakikat eğilmeyiniz ve belinizi dik bir durumda tutmaya uğraş ediniz. Bu nedenle uzun saplı süpürge kullanmak daha faydalı olacaktır. Bahçede çalışırken de uzun saplı aletleri tercih ediniz. |
 Yatağınız sert olsun. Yattığınız vakit bedeniniz yatağa gömülmesin. Bedeni değişik hallere sokan, stabil olmayan yumuşak yahut çöküntülü yataklar sağlıklı değildir. Altında sunta yahut tahta olan yataklar ile üzerine yatıldığında omurganın fizyolojik kıvrımlarına ahenk gösterebilen kaliteli ortopedik yatakları tercih ediniz. |
|
|
|
|
|
|
|
|
 Bilgisayar karşısında saatlerce hareketsiz yahut uygun olmayan konumda kalmak beli rahatsız eder. Bilgisayarda çalışırken başınız dik, beliniz ve kalçalarınızın art kısmı dayanaklı, köprücük kemikleriniz yere parelel durumda olmalıdır. Gözleriniz ekranın üst seviyesi hizasına yakın pozisyonda ve ekranı tam karşıdan görecek durumda bulunmalıdır. Kollarınız rahat, önkol ve bilekleriniz tıpkı çizgi üzerinde yere paralel olmalıdır. Ayaklarınızı bir takviye üzerine koymanız daha uygundur. |
 Daha evvel bel rahatsızlığı geçirdiyseniz zıplama hareketi yapmayınız ve yüksek bir yerden asla atlamayınız. |
|
|
|
|
|
|
|
|
 Sağlıklıyken, günlük yaşantınızda tembel olmayınız, hareketliliği tercih ediniz. Fazla harekete müsaade vermeyen iş ve hayat nizamı belinizi tehdit eder. Buna karşılık otobüs ya da metroda bir durak evvel inmek, asansör yerine merdiveni kullanmak size çok şey kazandırır. |
|
Yürürken yahut ayakta dururken bedeninizin dik bir durumda olmasına itina şovunuz. Yükünüzü her iki bacağınıza eşit olarak paylaştırınız. Ayakta dururken her iki omuz ve kalçanızın birebir hizada olmasına dikkat ediniz. Yanlışsız duruşta çene içeri çekilmiş, baş dik, sırt ve bel düzdür. Bu duruşta kulaktan yere indirilen dik çizgi omuz ve kalçanın ortasından ve ayak bileği önünden geçer. Ayakta dururken sırt kambur, bel çukur, karın öne sarkık, göğüs yassılaşmış ve çene öne çıkmış olursa bu yanlıştır. Bu türlü bir konum bele rahatsızlık verirken iç organlar da basınç altında kalır.|
|
|
|
 İşyerinde devamlı oturarak çalışıyorsanız, bunun beliniz için sakıncalı olduğunu biliniz. Bu nedenle arasıra kalkıp dolaşınız. Zira oturur durumda iken belinize binen yük, ayakta iken olduğundan besbelli halde daha fazladır. Yapılan araştırmalarda günlük mesaisinin büyük bir kısmını oturarak geçirenlerde bel fıtığına yakalanma riskinin ayaktakilere oranla daha yüksek olduğu tesbit edilmiştir. Oturarak çalışırken belinizi ince bir yastıkla desteklemenizde fayda vardır. |
 Sırt üstü yattığınızda yahut bir halıya uzandığınızda bacaklarınızı dizlerinizden kırarak üste hakikat toplayınız. Bu konumda beliniz rahatlar ve ağrılarınız daha çabuk geçer. |
|
|
||
|
|
|
|
 Yan yahut sırt üstü konumda yatarak uyuyunuz. Yüz üstü yatmayınız. Sırt üstü dümdüz uzanmak da gerçek değildir. |
 Daha evvel bel ağrısı deneyimi yaşadıysanız testereyle odun kesmeyiniz. Şayet bu süreç esnasında alet takılırsa ileri ve geri hakikat zorlayarak kurtarmaya çalışmayınız. |
|
|
||
|
|
|
|
 İri cüsseli hayvanları yakalamak, yere yatırmak yahut taşımak üzere güç bir işle meşgul olmak zorundaysanız tek başınıza çalışmayınız. Bu süreci birden fazla kişi beraberce yapınız. İşi ehline bırakmak en uygunudur. |
|
|
|
||
|
|
|
|
 Bel rahatsızlığınız varsa kamyon, kepçe, grayder üzere belinizi daima sarsan iş makinelerini kullanmayınız. |
 Koltukta kitap okurken sırt geriye yaslanmış ve baş dik durumda olmalıdır. Baş ve boyun öne eğilmiş halde okumak beli de rahatsız eder. |
|
|
||
|
|
Saçınızı yıkarken öne hakikat iki büklüm eğilmeyiniz. Yere diz çöktükten sonra dirseklerinizi küvetin kenarına dayayıp başınızı yıkayabilirsiniz. Daha da uygunu küvetin içine girip oturarak yıkanmaktır.
